دکتر نصرالله زاده متخصص تغذیه در مورد ریزه خواری صحبت می کنند.
A
A
دکتر نصرالله زاده ، متخصص تغذیه – یکشنبه 25/7/95
سوال : آقای دکتر ریزه خواری یعنی چه؟
جواب : ریزه خواری کردن، نوک زدن، کم خوردن و امثال اینها به شکلهای مختلفی است . بعضی ها زمان خاصی می خورند . بعضی ها خارج از زمان می خورند حتی نه گرسنه هستند ونه تشنه می شوند و این بر اساس گرسنگی نیست بر اساس میل عادی است و تلنگری که ذهن می زند و می روند می خورند و مردم اغلب دچار این مساله هستند و این امر به طبع چاقی به دنبال خودش می آورد و سیستم هورمونی و هاضم و گوارشی را به هم می ریزد و اغلب مساله ای که سندرم روده ی تحریک پذیر است و این ریزه خواری هاست و حتی این مساله به اشتهای کاذب هم اطلاق می شود . قسمت اشتها از مغز است و قسمتی از هیپوتالاموس از قسمت اشتها است و برای این مشکل اول باید به سمت کنترل احساسات پیش برویم و وقتی فرد احساساتش در یک زمان کوتاه تغییر پیدا می کند و از حالت خوب به حالت استرس تغییر پیدا می کنند حالت خوب بوده دچار خشم می شود . هر چیزی که تغییر احساسات را به طور ناگهانی داشته باشد چون باعث ترشح آدرنالین خواهد بود این کار به دنبال غذا خوردن کربوهیدرات زیاد خواهد شد . ما یکی از بحث های عمده که در ریزه خواری داریم کنترل ریزه خواری است و باید ببینیم آیا می توانیم ریزه خواری را کنترل کنیم یا نه ؟
سوال : پس ما بر اساس گرسنگی و یک میل واقعی به سمت ریزه خواری نمی رویم بلکه تبدیل شده به یک عادت یعنی ما معتاد شدیم به غذا خوردن یعنی در ساعتهای مختلف اگر این اتفاق نیفتد گویی چیزی کم داریم، آیا خود این شکلهای مختلف دارد ؟ میل من به شیرینی جات ، میل من به ترشی جات و تنقلات حتی میوه حتی اینها باید نوعی از یک مریضی یا عادت شود . آیا خود انتخاب این ریزه خواری می تواند برای شما تشخیص باشد ؟
جواب : یکی از آیتم ها ، طبقه بندی و یا میلی است که افراد به چیزهای مختلف دارند . ما در این بررسی به نکته ای که اشاره می کنیم و آن اینست که خواب دخیل است . در ریزه خواری ها چون با سیستم هورمون کورتیزون در ارتباط است افرادی که آب کم می نوشند دچار ریزه خواری می شوند افرادی که داروهای مختلف را استفاده می کنند از جمله آنتی بیوتیک ها و کورتون ها که بیشترین ریزه خواری را به دنبال دارد. محیط خیلی مهم است افرادی که پای تلویزیون هستند چون هورمون آدرنالین ترشح می کند معمولا میل به خوردن را زیاد می کند افرادی که دوروبرشان افراد پرخور هستند اینها تاثیر می گذارند . البته نوع پرخوری اینها هم مهم است . افرادی که پر استرس هستند معمولا متمایل به سمت چیز های شور هستند مثل پفک و چیپس . سیستم درمانی هست که خیلی هم مهم است و روی آن کار می شود به نام درمانهای ترکیبی . یک جزء اصلی درمانهای ترکیبی همین بحث پاتولوژی چاقی و اینهاست که باید دیده شود که چرا این ریزه خواری هست، الان آنالیزها به این سمت شده که ما آن کمترین میزانی را که می تواند بیشترین تاثیر را ایجاد کند پیدا کنیم و به اینها بدهیم . این اتفاق مهمی است ، یعنی فرد لازم نیست تغییرات زیادی را در زندگی خودش بدهد در کم خوابی مساله ی ما هورمون ملاتونین است که نقش زیادی را دارد ما می دانیم که اشتها با هورمونهای مختلفی در ارتباط است البته در مورد خواب حتما باید متد خواب تنظیم شود که از تاریکی بیشترین برخورد را داشته باشد و الان افراد عادت کردند شب دیر می خوابند و صبح دیرتر بیدار می شوند و همین امر بحث چاقی را به دنبال می آورد و همچنین افسردگی و پرخاشگری را به دنبال دارد.
سوال : مساله ی دیگر را ما در مورد دارو داریم و ما باید دارو ها را بر اساس تجویز پزشک مصرف کنیم ولی چه دسته از داروهایی را می توانیم کنار بگذاریم که خودش عامل ریزه خواری نشود ؟
جواب : دارویی که با تجویز پزشک است باید مصرف شود و بحثی نیست اما در کنار استفاده آنتی بیوتیک این فرد یک سری موادی را می توانیم در کنار تغذیه اش بدهیم که اثرات سمی این دارو را کم بکند و اثرات بهینه این دارو را زیاد کند . اگر در اینها بتوانیم کاهش وزن را ایجاد کنیم . دوز درمان و دارو هم به همان نسبت کم خواهد شد و اگر بتوانیم سیستم ایمنی بدن را بالا ببریم تاثیر پذیری بدن از این سیستم دارو یک کم بیشتر خواهد شد و در مجموع مثلا 30% در بهره وری ما تاثیر گذاشته است.
آب متاسفانه در فرهنگ عمومی جامعه ما جایگاهی ندارد و بیشتر افراد چای، آب میوه و یا ...... می خورند ولی باید 8 لیوان آب در طول شبانه روز خورده شود مثلا آب را با چاشنی بخورند مثل لیمو ترش، آب نارنج که بتوانند استفاده کنند و برایشان خوشایند باشد.